Η συμβίωση δύο ανθρώπων, παρά την καλή τους διάθεση και επιθυμία για αρμονική συνύπαρξη, δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορεί να επέμβουν και να δημιουργήσουν προβλήματα και η σχέση να φθαρεί. Η Συμβουλευτική για ζευγάρια, συχνά αναφερόμενη ως θεραπεία για ζευγάρια ή συμβουλευτική γάμου, είναι διαδικασία θεραπείας που σχεδιάστηκε για να βοηθήσει τα ζευγάρια να πλοηγηθούν στις πολυπλοκότητες των σχέσεών τους. Πρόκειται για εξειδικευμένη μορφή ψυχοθεραπείας που περιλαμβάνει εκπαιδευμένο θεραπευτή που εργάζεται με ένα ζευγάρι για να αντιμετωπίσει διάφορα ζητήματα, να βελτιώσει την επικοινωνία και, τελικά, να ενισχύσει τη σχέση.

Ο κύριος στόχος της συμβουλευτικής για ζευγάρια είναι η βελτίωση της συνολικής ευημερίας της σχέσης. Επιδιώκει να δημιουργήσει ένα ασφαλές και εποικοδομητικό περιβάλλον όπου τα ζευγάρια μπορούν να συζητήσουν ελεύθερα τις ανησυχίες, τις συγκρούσεις και τα συναισθήματά τους. Μέσω καθοδηγούμενων συζητήσεων και θεραπευτικών τεχνικών, τα ζευγάρια μπορούν να αποκτήσουν βαθύτερη κατανόηση για τον εαυτό τους και τους αλλήλους. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία, μπορούν να αναπτύξουν τις δεξιότητες και τα εργαλεία που απαιτούνται για τη βελτίωση της σχέσης τους και την αντιμετώπιση των προκλήσεων με ανθεκτικότητα.

Ο κάθε άνθρωπος που μπαίνει σε μία σχέση φέρει μαζί του και τις δικές του πεποιθήσεις ή τα δικά του πιθανά τραύματα από παλαιότερες σχέσεις ή εμπειρίες ζωής που πολλές φορές δε μπορεί να συνειδητοποιήσει ότι ίσως κάποια από αυτά πρέπει να τα επεξεργαστεί και σε προσωπικό επίπεδο βοήθειας διότι και τη σχέση επιβαρύνουν αλλά και τον ίδιο. Ο κατάλληλος θεραπευτής μπορεί να διακρίνει τι φέρει ο κάθε άνθρωπος από το παρελθόν του και ποιά από αυτά τα στοιχεία μπορούν να αξιολογηθούν θετικά για τη σχέση και ποιά πρέπει να αναλυθούν με κατανοητό τρόπο. Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι την εκπαίδευση ώστε να διαχειριστούν τα προβλήματα σε μία σχέση και συχνά λειτουργούν σύμφωνα με τα γονεϊκά πρότυπα ή την εμπειρία πρότερων σχέσεων που όμως αυτό εμπεριέχει τον κίνδυνο τα άτομα να εγκλωβίζονται στο μαθημένο τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς, που ίσως είναι λανθασμένος και έτσι να στερούνται τη δυνατότητα να χαρούν και να απολαύσουν τη καινούργια εμπειρία με έναν διαφορετικό σύντροφο.
Η συμβουλευτική για ζευγάρια επικεντρώνεται επίσης στην επίλυση συγκρούσεων. Παρέχει στρατηγικές και τεχνικές για την αντιμετώπιση των αντιρρήσεων, την μείωση των διαφωνιών και την εύρεση αμοιβαίων ικανοποιητικών λύσεων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του άγχους και της έντασης στη σχέση.

Όταν ένα ζευγάρι απευθύνεται σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει δηλώνει την πρόθεση του να βοηθήσει τη σχέση αυτή προτού καταλήξει σε έναν ενδεχόμενο χωρισμό. Είναι μία πολύ ώριμη και σοβαρή απόφαση που ιδανικά θα πρέπει τα ζευγάρια να παίρνουν από κοινού, διότι τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει, όταν μόνον ο ένας από τους δύο επιθυμεί να κάνει κάτι για τη σχέση. Τα ζευγάρια ωφελούνται πολύ περισσότερο από αυτού του είδους τη θεραπεία όταν ζητούν βοήθεια πριν παγιωθούν οι μεταξύ τους διαφορές και βρίσκονται στο στάδιο που έχουν κάνει συζητήσεις και έχουν δει ότι δεν υπάρχει μεταξύ τους σωστός τρόπος επικοινωνίας ή όταν οι συζητήσεις δεν καταλήγουν ουσιαστικά κάπου.
Επιπλέον, η συμβουλευτική για ζευγάρια μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση συγκεκριμένων θεμάτων, όπως απιστία, εμπιστοσύνη, σεξουαλικές δυσκολίες ή οικονομικές αντιρρήσεις. Ο θεραπευτής συνδράμει στον εντοπισμό των ριζικών αιτίων αυτών των προβλημάτων και συνεργάζεται με το ζευγάρι για να βρει λύσεις ή μηχανισμούς αντιμετώπισης.

Εκτός από την αντιμετώπιση των άμεσων ανησυχιών, η θεραπεία για ζευγάρια εξοπλίζει τα ζευγάρια με μακροπρόθεσμες δεξιότητες για τη διατήρηση ενός αρμονικού δεσμού. Προάγει τη συμπόνια, ενθαρρύνει την συναισθηματική οικειότητα και ενδυναμώνει τον δεσμό μεταξύ των ατόμων, με αποτέλεσμα μια πιο ικανοποιητική και ανθεκτική σχέση. Βοηθά τους ανθρώπους που την αναζητούν ώστε να μπορέσουν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα προβλήματα που βλάπτουν τη σχέση και να θεραπεύσουν τις συναισθηματικές επιπτώσεις που έχουν ήδη αυτά προκαλέσει ,ώστε να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μέσα από τη διαδικασία ενδέχεται να αναδυθεί και η πιθανότητα της αναγκαιότητας διακοπής της σχέσης αυτής. Δεν σημαίνει ότι υποχρεωτικά παραμένουμε σε μία σχέση όταν αυτή δεν μπορεί να λειτουργήσει με ασφάλεια και ενεργή επιθυμία και από τα δύο μέλη. Οι αποφάσεις λαμβάνονται από το ζευγάρι με τη βοήθεια του θεραπευτή ώστε να υπάρξει το πιο ικανοποιητικό αποτέλεσμα για την εκάστοτε περίπτωση.